Usługi świadczone za granicą

Drogi przedsiębiorco, prowadzisz działalność gospodarczą w Polsce, ale świadczysz też usługi za granicą?
Jest kilka aspektów, o których WARTO wiedzieć:

1. Nietransakcyjne WDT/WNT

Uważaj co wywozisz. 🙂 Wywóz towarów zakupionych w Polsce za granicę może spowodować konieczność rejestracji do VAT w tym kraju. Oczywiście można zakupić towary w Polsce i przewieźć je do kraju, w którym świadczona jest usługa. Zanim to jednak zrobisz, koniecznie poinformuj o tym swoją księgową, 🙂  może okazać się, że trzeba będzie zapłacić VAT od wywiezionego towaru.

2. Ubezpieczenia społeczne

Zgodnie z przepisami każdego, kto  pracuje w danym kraju Unii Europejskiej obowiązują przepisy tego kraju. Jest to tzw. zasada miejsca wykonywania pracy. Pracujesz na terenie Niemiec to podlegasz pod ubezpieczenia w Niemczech.

Od tej reguły mamy jednak wyjątki 🙂 – możesz podlegać pod ZUS w Polsce, jeśli chcesz wykonywać pracę za granicą nie dłużej niż 24 miesiące i spełnisz dodatkowo określone warunki:

• Prowadzisz działalność w Polsce min. 2 miesiące przed jej przeniesieniem.
• Wykonujesz w obu krajach usługi z tego samego sektora (podobne usługi).
• W okresie wykonywania działalności za granicą spełniasz wymogi niezbędne do prowadzenia działalności w Polsce, które pozwolą Ci na jej ponowne podjęcie po powrocie do Polski np. wynajmujesz w kraju biuro.

Pamiętaj, że trzeba to odpowiednio udokumentować np. przedstawić umowę podpisaną z zagranicznym kontrahentem.

Jeżeli mieszkasz w Polsce i prowadzisz działalność w dwóch krajach członkowskich to również  możesz podlegać pod ZUS w Polsce – warunkiem jest wykonywanie znacznej części działalności w Polsce. W tym przypadku bierzemy pod uwagę: obrót, czas pracy, liczbę świadczonych usług i dochód. Znaczna część oznacza co najmniej 25%  tych kryteriów.

Jeśli spełniłeś warunki to powinieneś złożyć wniosek o wydanie zaświadczenia A1. Wniosek można złożyć w oddziale ZUS właściwym ze względu na zarejestrowaną siedzibę lub miejsce prowadzenia działalności.

Jeśli nie spełniłeś warunków powinieneś zgłosić się do ubezpieczeń w państwie członkowskim, w którym znajduje się centrum zainteresowania dla Twojej działalności. To w tym państwie musisz uzyskać zaświadczenie A1.

Przy ustalaniu, w którym państwie członkowskim będziesz ubezpieczony, musisz również uwzględnić sytuację, w jakiej prawdopodobnie będziesz w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

A co z pracownikami?

W przypadku oddelegowania pracowników do pracy za granicę obowiązują podobne zasady.

Pracownik nadal podlegać będzie polskiemu prawu w zakresie ubezpieczeń społecznych, pod warunkiem, że czas pracy za granicą nie przekroczy 24 miesięcy i że pracownik ten nie jest wysyłany by zastąpić innego pracownika, którego okres delegowania się zakończył.

Jest jeszcze jeden warunek: musisz posiadać siedzibę na terytorium Polski i prowadzić w Polsce tzw. znaczną część swojej działalności.

3. Pracownicy – delegacja czy oddelegowanie?

Jeżeli chcemy wysłać za granicę pracownika, aby tam pracował, to są dwa warianty takiej podróży. Pierwszy to delegacja służbowa, a drugi to oddelegowanie pracownika do pracy za granicę.

W przypadku delegacji nie zmienia się miejsce pracy pracownika – ono dalej jest w Polsce. Delegacja to podróż służbowa, która jest sporadyczna, krótkotrwała i zdarza się raz na jakiś czas, a za cały okres jej trwania wypłaca się dodatkowo pracownikowi diety.

Natomiast oddelegowanie pracownika do pracy za granicę to stała zmiana miejsca wykonywania jego pracy. Wtedy nie wypłaca się diet, tylko samo wynagrodzenie. Jeżeli chcemy za oddelegowanego pracownika dalej opłacać w Polsce ZUSy to warto postarać się o dokument A1. Ten formularz potwierdza, że nasz delegowany za granicę pracownik dalej jest ubezpieczony w Polsce i nie musimy płacić za niego składek za granicą do zagranicznego ZUSu. Warto też skonsultować się w zagranicznej kancelarii podatkowej lub prawnej, czy tam w tym kraju nie ma jakiś innych dodatkowych obowiązków do wypełnienia.

4. Freistellungsbescheinigung – pułapka dla usług budowlanych

Jeśli prowadzisz firmę, która świadczy jako podwykonawca usługi budowlane na terenie Niemiec, może Cię dotyczyć Bauabzugsteuer – podatek od usług budowlanych. Podatek ten dotyczy także firm, które mają zarejestrowaną swoją działalność tylko w Polsce i wykonują usługi w Niemczech. Stawka podatku wynosi 15% od wartości usługi i pobierana jest przez odbiorcę usługi budowlanej z kwoty wystawionej faktury.

Spokojnie, istnieje jednak możliwość zwolnienia z tej opłaty. 🙂 Aby je uzyskać należy posiadać aktualne na moment wykonania usługi zaświadczenie o zwolnieniu z podatku od usług budowlanych – Freistellungsbescheinigung zum Steuerabzug bei Bauleistungen. Wydawane jest ono przez Urząd Skarbowy (właściwy wg pierwszej litery nazwiska/firmy polskiego przedsiębiorcy) w Niemczech. Uzyskanie Freistellungsbescheinigung trwa najczęściej do 1 miesiąca, wydawane jest na czas określony (najczęściej okres 1 roku) i jest bezpłatne. Odnowienie zaświadczenia wymaga złożenia szeregu dodatkowych formularzy, dzięki którym niemiecki Urząd Skarbowy może sprawdzić m.in., czy dany podmiot nie wykonuje prac budowlanych powyżej 1 roku w jednym i tym samym miejscu (tzw. zakład podatkowy) oraz czy jego pracownicy nie pracują w Niemczech dłużej niż 183 dni (obowiązek odprowadzania zaliczek na poczet podatku dochodowego w Niemczech).

5. Zakład

Zawierane umowy i świadczone za granicą prace mogą przyczynić się do powstania specyficznej formy przedsiębiorstwa, jaką jest zagraniczny zakład podatkowy. Prawidłowe rozpoznanie zakładu podatkowego jest niezmiernie istotne do przeprowadzenia prawidłowych rozliczeń podatkowych w Polsce i za granicą.
Zakład oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność gospodarcza przedsiębiorstwa. Określenie to  obejmuje w szczególności:

• siedzibę zarządu,
• filię,
• biuro,
• zakład fabryczny,
• warsztat,
• kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo każde inne miejsce wydobywania zasobów naturalnych.

Zakładem może być również plac budowy lub prace budowlane, montażowe, czy instalacyjne pod warunkiem jednak, że obiekt lub prace trwają przez czas dłuższy niż określony w danej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania. W większości zawartych przez Polskę umów okres ten wynosi 12 miesięcy. Należy jednak pamiętać, że to zależy od danego kraju. 🙂 Kryterium 12 miesięcy ma zastosowanie do każdego oddzielnego placu budowy lub projektu. Nie jest wymagane przy tym, aby spełnione były również pozostałe warunki wymienione w ogólnej definicji zagranicznego zakładu.

Wykonywanie usług w różnych krajach wiąże się ze znajomością przepisów, jak mówi przysłowie: „co kraj to obyczaj”. 🙂 Tak jest też z przepisami prawnymi. Mając działalność w Polsce i jednocześnie świadcząc usługi za granicą nie możesz kierować się tylko polskimi przepisami. Dobrze jest mieć doradcę prawnego, czy podatkowego w danym kraju, aby uniknąć ewentualnych niedogodności. Nasza Kancelaria specjalizuje się wyłącznie  w polskim prawie podatkowym, dlatego zalecamy mieć jeszcze kogoś „po drugiej stronie”. 🙂

Jeśli masz pytania lub wątpliwości zapraszam na doradztwo podatkowe online.

Dziękuję za uwagę
Natalia Gorczyca

Doradca Podatkowy
Nr wpisu 10546